از مجموعه “کودکان را با رسوم و آیین های میهنی آشنا کنیم.”

الهام فخرایی

جشن دیگان

این جشن مطابق معمول در “روز” همنام ماه برگزار می شود و قدمت آن تقریبا به بیش از دو هزار سال قبل برمی‌گردد.

جشن دیگان در روزهای دوم و نهم و هفدهم ماه دی از جشن‌هایی است كه به مناسبت همنام شدن روز و ماه در تقویم ایرانیان قدیم برگزار می‌شد.

اهمیت جشن دیگان:

ازطرفی در هر ماه، سه روز به نام «دی» نامگذاری شده و به این ترتیب، در ماه دی سه جشن دیگان داریم که در هر سه خدای بزرگ مورد ستایش و نیایش قرار می گرفته و جشن برگزار می کردند.

” دی” در زبان پهلوی و اوستایی به معنای آفریننده است و اینکه سردترین ماه سال به نام خدای بزرگ نامگذاری شده بود تا یاد او در سرمای سخت امید بخش مردمان باشد.

شب یلدا:

یلدا به معنای زایش مهر است؛ مهر یا خور همانطور که در الباقیه ابوریحان بیرونی هم آمده به معنای خورشید است و از آنجا که دی ماه اولین روز زمستان است و از این به بعد روزها بلندتر و شب ها کوتاه‌تر می شوند، ایرانیان آخرین شب پاییز را به مناسبت پایان تاریکی جشن می‌گرفتند.

آیین یلدا:

ایرانی ها در این شب سفره یلدا پهن می کنند که محتویات آن شامل میوه های تازه مانند انار، پرتقال، سیب و هندوانه و میوه‌های خشک مانند برگه هلو، زردآلو، سنجد، آجیل و نیز شیره هایی نظیر شیره انگور است و برخی از گل ها و پارچه هایی به رنگ قرمز (نماد نور و گرما) در کنار آتشدان، عطردان و عود در سفره استفاده می کنند.

خواندن شاهنامه، تفال به حافظ، قصه گویی و حکایت خوانی بزرگترها از جمله فعالیت هایی است که در شب نشینی یلدا انجام می شود.

فعالیت:

برای آشنایی بیشتر کودکان درباره مراسم یلدا در شهرهای مختلف صحبت کنید، همینطور می توانید درباره شباهت‌های این جشن با آیین های مشابه در کشورهای مختلف صحبت کنید. سفره یلدا را با کمک آنها بچینید، فرصتی را به بچه ها اختصاص بدهید تا برای جمع خانواده قصه بگویند. درباره تغییر فصل ها، گردش ماه و خورشید و تاثیر آن در شب و روز با بچه ها صحبت کنید.

می توانید کتاب هایی با موضوع سرما و برف و همینطور آیین های یلدا تهیه و به بچه ها هدیه کنید.

همینطور با بچه ها کاردستی هایی مثل انار، هندوانه، روبان های قرمز و… آماده کنید و سفره یلدا یا فضای خانه را تزئین کنید.

یادمان باشد هر کدام از این جشن ها بهانه ای است برای ارتباط، همدلی و یادآوری نیکی ها.

منبع داده ها برای اطلاعات بیشتر:

هاشم رضی، کتاب گاهشماری و جشن‌های ایران باستان