کودکان را با رسوم و آیین های میهنی آشنا کنیم.

شهریورگان یکی دیگر از جشن‌های باستانی ایران است که عموما مطابق با روز سی ام مردادماه یا چهارم شهریور برگزار می شود و هنوز هم کم و بیش در بین اقوام ایرانی برقرار است.

شهریور یا “خشَترِوَر” به معنای کشوری آرمانی و شایسته است که بهشت هم معنا می شود. در فرهنگ ایران باستان، فرشته‌ این ماه، خواهان بزرگی و شکوه قدرت رحمانی است و در زمین به مردم نیازمند مهر و شفقت می ورزد و از حکمران های دادگر حمایت می کند.

آیین ها:

– جشن شکرگزاری

ایرانی های باستان در این روز به نیایش گاه ها می رفتند تا هم برای برداشت محصول سپاس گذاری خود را نشان بدهند و هم فصل های آینده و محصول بیشتر طلب خیر کنند. سپس جشن برداشت محصول و شکرگزاری را برگزار می کردند و به این ترتیب برای کشت پاییزه آماده می شدند.

.

– روز پدر

یکی دیگر از آیین های شهریورگان که به نظر برخی به مناسبت همزمانی چهارم شهریور با زادروز کوروش برگزار می شده، سپاس گزاری از شهریاران و پدرهاست. شهریاری نفس و فروتنی در کنار نیرومندی نمادهایی است که پدران و شهریاران با آن توصیف می شدند و از آن جایی که شهریور نیز از نمادهای مردانه محسوب می شده، در این روز از پدرها قدردانی می کردند.

– کمک به نیازمندان

همزمان با برداشت محصول و برگزاری جشن شکرگزاری، خوراکی‌های ویژه تدارک می دیدند و آن‌ها را به نیازمندان هدیه می‌دادند.

– تغییر فصل

با تاریک شدن هوا و به مناسبت تغییر فصل گرما و اولین نشانه های کاهش دما و نزدیک شدن به پاییز، در پایان روز روی بام خانه‌ها آتش روشن می کردند و به این ترتیب جشن شهریورگان را به پایان می رساندند.

فعالیت:

– آیین های این جشن را برای کودکان توضیح بدهید تا درباره اش نقاشی بکشند، کتاب درست کنند یا آن ها را اجرا کنید.

– در این روز با کمک بچه ها فهرست شکرگزاری درست کنید و از خداوند، افراد مختلف و جهان هستی برای نعمت ها و خوبی هایشان سپاس گذاری کنید.

یکی از تمرین هایی که می توانید با کودک و نوجوان انجام بدهید (و البته برای بزرگترها هم کارآیی دارد) درست کردن یک درخت شگرگزاری است.

با بچه ها درباره اینکه چه چیزهایی را دوست دارند و بابت داشتن آن خوشحالند صحبت کنید. در این گفتگو با طرح پرسش های هدایت کننده، بحث را از داشته های فیزیکی به سمت روابط و ویژگی های درونی پیش ببرید.

سپس موادی (مداد رنگی، کاغذ رنگی، نمد و… ) را در اختیارشان قرار بدهید تا درخت را طراحی کنند و هر کدام از موارد سپاسگزاری را در مکان های تعیین شده بنویسند.

انجام این تمرین به ویژه برای سنین 4 تا 10 سال ‌(مرحله #تفکر_نمادین و #تفکر_منطقی_محسوس) کمک می کند تا این جنبه ها پررنگ تر شده و نگرش مثبت اندیشی برای بچه ها شکل گرفته و تقویت بشود.

در ادامه درباره اینکه چه چیزهایی کمک می کند درخت شکرگزاری سرحال و تروتازه بماند، با بچه ها صحبت کنید. این گفتگو به #خودآگاهی و درک مسئولیت فردی برای مدیریت هیجانات مثبت و منفی هم کمک می کند.

از فعالیت های این روز می تواند کاشت یک درخت باشد. بعلاوه اگر در خانه یا مدرسه، درختی در دسترس است، می توانید یک جشن “شکرگزاری جمعی” ترتیب بدهید و کارت های سپاس همه بچه ها را از شاخه های درخت آویزان کنید، به این ترتیب می توانید تا مدتی یک تابلوی زنده مثبت نگری جلوی چشمتان داشته باشید.

– شهریورگان را بهانه ای کنید تا از پدرها قدردانی کنید.

– از آن جایی که در باورهای ایرانی های باستان، فرشته شهریور نگهبان فلزات ارزشمند و جواهرات بوده، می توانید به این بهانه درباره انواع فلزات ارزشمند و فواید و ویژگی های آنها با بچه ها صحبت کنید، کتاب بخوانید و جواهرات دست ساز به عنوان کاردستی درست کنید.

– با کمک بچه ها هدایایی برای نیازمندان تهیه کرده و آن ها را در این کار شریک کنید.

یادمان باشد هر کدام از این جشن ها بهانه ای است برای ارتباط، همدلی و یادآوری نیکی ها.

#الهام_فخرایی

منبع داده ها برای اطلاعات بیشتر:

هاشم رضی، کتاب گاهشماری و جشن‌های ایران باستان