اولين جلسه كلاس رياضي پايه هشتم بود. من تابستاني را پشت سرگذاشته بودم كه در آن كلي تجربه از فلسفه مدرسه طبيعت كسب كرده بودم . دوره اول كارگاه تربيت راهنماي ديالوگ من در تابستان به هفته آخر شهريور منتهي شد . بي صبرانه منتظر ماه مهر و زندگي بودم. خيلي ذوق و شوق داشتم تا طرح درس ها و ايده هاي تدريس خودم را با كلاس درس و دانش آموزانم به اشتراك بگذارم.وارد كلاس شدم، درب كلاس آهني و پنجره كوچك بر آن تعبيه شده بود. متاسفانه خيلي شباهت داشت به زندان، به ياد انتقادهاي تندي كه از مدرسه مي شد افتادم. البته اين انتقادها متوجه روش هاي غلط آموزشي در مدارس بود، البته شكل ظاهر كلاس هم مهم است. بچه ها از جايشان بلند شدند. نگاهي به بچه ها انداختم از شاگردهاي پارسالم كسي در ميان جمعيت نبود از آنها پرسيدم چقدر مرا مي شناسيد؟بچه ها پاسخ هايي دادند ،كه نشان مي داد تا حدي با روش كاري متفاوت من آشنا هستند. من مختصري خودم را معرفي كردم و به آنها گفتم بايد به هم كمك كنيم تا يك كلاس همراه با يادگيري خوب و لذتبخش داشته باشيم. گفتم به نظر من كلاس خوب، مي تواند نشانه اش اين باشد كه با خوشحالي، ذوق و شوق وارد كلاس شويد و با شادماني و احساس يادگيري كلاس را ترك كنيد. فعاليت معرفي بچه ها را به صورت يك فعاليت آشنايي كارگاهي برگزار كردم تا طعم تفاوت روش كار و نگاه را بچشند. بعد از فعاليت معرفي مه انرزي خوبي توليد كرده بود، نگاهي به كتاب رياضي انداختم، به بچه ها گفتم اين كتاب من را به شما مرتبط كرده است، بياييد كمي درباره كتاب رياضي ، حرف بزنيم. از آنها پرسيدم چطور مي توانيم با يك كتاب رياضي ، آشنا شويم؟ براي اشنايي اوليه با يك كتاب چه مي توان كرد؟فرصتي را تعين كردم به نام زمان تفكر در تخته نوشتم 5 دقيقه، و گفتم نظرات خود را در دفترشان بنويسند. بعد از 5 دقيقه و اعلان اين كه كسي هست به زمان بيشتري نياز داشته باشد ؟ كسي تقاضاي زمان بيشتر نكرد، از چند نفر خواستم جواب هايشان را بخوانند. جواب ها و ديدگاههاي متفاوت و ارزشمند در كلاس عرضه شد. نگاه كردن، به فهرست كتاب، توجه بيشتري را جلب كرد و به نظر مي آمد توافقي روي آن وجود داشت.به همه آنها گفتم فهرست را نگاه كنند به عناوين درس ها نگاه كنند ببيند كدام يك از انها برايشان آشنا هست؟ كدام يك از موضوعات به نظر شما مهم تر است؟ بعد از مدتي، پرسش ديگري مطرح كردم گفتم چگونه مي توان از روي فهرست فهميد يك موضوع از ديگر موضوعات مهم تر است؟ در ميان پاسخ هاي مختلف كه به نظر من به دليل وجود آزادي در كلاس درس هست، پاسخ تعداد صفحات و مقايسه آنها معقول تر به نظر مي رسيد، توجه كلاس به تعداد صفحات هر موضوع درسي جلب شد.همه چيز اماده شد تا چالشي را با بچه ها تجربه كنم، از آنها پرسيدم خوب بچه ها، موضوع جمع و تفريق اعداد گويا از صفحه 10 هست تا 13 بگوييد اين موضوع چند صفحه از كتاب را به خود اختصاص داده است؟ تعدادي زيادي از بچه ها پاسخ دادند: (10-13) مساوي با 3 ، با كمي تعجب نگاهشان كردم، و پرسيدم من ديشب كتابي در دستتانم بود و مشغول مطالعه، از صفحه 27 تا صفحه 72 را كامل و تمام خواندم، به من بگوييد من چند صفحه از كتاب را مطالعه كردم؟ در ميان ديدم چند نفري در حال ورق زدن كتاب از صفحه 10 تا 13 و شمارش صفحات آن هستند، ناگهان يكي با هيجان گفت اقا 3 صفحه نميشه، بلكه 4 صفحه ميشه از 10 تا 13، راه حل گروه اول را روي تخته نوشتم و جواب متفاوت را هم همين طور،گفتم بياييد بيشتر تحقيق و پرس و جو كنيم. چه اتفاقي افتاد، بچه ها با شمارش دستي صفحات و تجربه فهميدند جواب 4 مي شود ديگر نوبت اصلاح كردن ايده اولي بود، دوست نداشتم از لفظ اشتباه استفاده كنم، اين ايده به عنوان ايده اوليه ارزشمند بود. گفتم از اين گروه قدرداني مي كنيم و برايشان دست بزنيد اما بايد ايده خود را اصلاح كنند شما هم مي توانيد به انها كمك كنيد. يكي از بچه ها چواب داد ( 1+10-13 ) حواب سوال ديگر هم اصلاح شد ( 1+27-72) بچه ها را دعوت كردم به نگاه كلي از آنها خواستم از صفحه a تا b اگر مطالعه كرده باشيم چطور محاسبه مي كنيم چند صفحه مطالعه كرديم ؟
a-b +1 رسيدن به اين الگورتيم با تفكر جمعي و مشاركت كلاس را در يك ذوق و شوق جمعي فرو برد و خودم خوشحال و شادمان د رميانشان ايستاده بودم. از انها خواستم احساس خودشون را بيان كنند و بگويند چه چيزي يادگرفتيد؟ پاسخ ها رضايت بچه ها رانشان مي داد اما يكي شنيدني تر و قابل تامل بود : يكي از بچه ها گفت :من امروز يادگرفتم كلاس همچون يك تيم هست كه با كمك هم مي توانيم مسايل سخت را حل كنيم.
قاسم برجسته
مروج يادگيري در گفت و شنود