استفاده امن از اینترنت توسط کودک
برای کمک به کودک به منظور استفاده امن از اینترنت، والدین خود می بایست درباره تکنیک های استفاده امن از اینترنت بدانند. در این مقاله به برخی از این تکنیک ها می پردازیم.
نکات استفاده از دستگاه‌های موبایل برای استفاده امن از اینترنت
دستگاه‌های موبایل به عنوان ابزارهایی ارزشمند جهت برقراری ارتباط با دوستان، اعضای خانواده و همکاران از جمله شیوه‌های بسیار رایجی هستند که به کمک آن‌ها می‌توانیم به اینترنت دسترسی داشته باشیم. متاسفانه، با اینکه بسیاری از تلفن‌های همراه حتی به اندازۀ رایانه‌ها قدرتمند هستند، اما اغلب آن احتیاطی را که موقع استفاده از رایانه داریم در مورد گوشی‌هایمان نداریم و این گوشی‌ها آن لایه‌های امنیتی و حریم شخصی موجود در رایانه‌ها را ندارند.
این واقعیت که ما تقریباً هیچوقت از دستگاه‌های همراهمان دور نیستیم می‌تواند موجبات عدم تمرکز و حواس‌پرتی فراوانی را فراهم کند و باعث شود انتخاب‌های درستی نداشته باشیم.
مقاله مرتبط: اینترنت امن؛ اگر کسی عکس ما را منتشر کرد چه کنیم؟
مخاطرات استفاده از موبایل و تبلت
سرقت داده و اطلاعات
از آنجائی که کار با موبایل و تبلت بسیار راحت است این‌ها اغلب به ابزارهایی تبدیل شده‌اند که با آن‌ها هم کارمان را انجام می‌دهیم و هم خریدهای آنلاین خود را ترتیب می‌دهیم. متاسفانه این بدان معناست که این دستگاه حاوی اطلاعات شخصی مرتبط با مالک دستگاه است. نیازی نیست تا یک هکر باشید تا اطلاعات موجود در دستگاه همراه فرد را بدست آورید؛ افراد در خیلی از مواقع گوشی‌های همراه یا تبلت خود را در تاکسی، هواپیما، رستوران و جاهای مختلف جا می‌گذارند، و طبق ادارۀ پلیس کمتر از نصف افراد دستگاه‌های همراه خود را مجهز به گذرواژه و یا تنظیمات سفت و سفت حریم شخصی می‌کنند.
وقتی فردی به اطلاعات شخصی شما دسترسی داشته باشد می‌تواند از آن استفاده کرده و به راحتی به حساب‌های کاربری آنلاین شما دسترسی پیدا کرده، با کارت اعتباری شما خرید کرده و یا حتی در فضای مجازی نقش شما را ایفا کرده و ادعا کند که خود شماست.
بدافزار(malware)
هرچند بدافزار می تواند به تلفن همراه شما دسترسی داشته باشد اما در بیشتر موارد وقتی یک دستگاه همراه دچار مخاطره می‌شود به دلیل آن است که کاربر اپلیکیشنی(برنامک) دانلود کرده است که حاوی نوعی بدافزار بوده‌است. با اینکه بیشتر ما در ارتباط با دانلود برنامه‌ها به رایانه محتاط هستیم اما اغلب موقع استفاده از تجهیزات دیجیتال دقت نمی‌کنیم چون دانلود برنامک‌ها با عمل بسیار سادۀ لمس یک دکمه کار را برایمان بسیار راحت کرده است و حتی در این مورد تعلل نمی‌کنیم.
برخلاف بدافزارهای طراحی‌شده برای رایانه‌ها، که معمولاً به صورت غیرقانونی و از طریق بازار خاکستری مثل سایت‌های اشتراک‌گذاری فایل انتقال می‌یابند، بدافزار تلفن همراه اغلب در بسیاری از برنامک‌های قانونی یافت می‌شود، مثلاً برنامک‌های مربوط به بازی و یا حتی نرم‌افزار امنیت گوشی. دو نوع بدافزار معروف برای تلفن همراه وجود دارد: بدافزارهایی که اطلاعات شما را موقع استفاده از گوشی سرقت می‌کنند و بدافزارهایی که از حساب شما پول برداشت می‌کنند بدون آنکه حتی مطلع شوید.
قلدربازی یا زورگویی (bullying)
قلدربازی و آزار و اذیت از طریق گوشی‌های همراه در شبکه‌های اجتماعی به وفور دیده می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد نوجوانان که از کاربران معتاد به گوشی‌ها همراه هستند بیشتر در معرض سودجویان و قلدرمآبان آنلاین هستند و دوربین‌های موجود روی هر گوشی همراه اکنون باعث شده است هر لحظۀ خجالت‌آور و خاص از کاربر را بتوان ضبط کرده و در فضای مجازی بارگذاری کرد.
پیام‌رسانی جنسی
چون ما اکثراً از تلفن همراه برای صحبت کردن یا پیام دادن به یک فرد استفاده می‌کنیم گاهی فراموش می‌کنیم هر کاری که روی یک گوشی تلفن انجام می‌دهیم را می‌توان ذخیره و کپی کرده و به هر تعداد از افراد ارسال کرد.
ارسال پیام‌های جنسی (و به اشتراک‌گذاری پیام‌های جنسی رسیده به ما) می‌تواند عواقب در پی داشته باشد از خجالت و شرمساری گرفته تا پیگیری قضایی مجرم، و این فقط در مورد نوجوانان صدق می‌کند؛ در واقع در سال 2012 مطالعات نشان داد که بزرگسالان دو برابر بیشتر از نوجوانان این کار را انجام می‌دهند.
ولخرجی
راحتی خرید از طریق تلفن یا تبلت- چه خرید برنامک‌ها برای گوشی و یا لوازم و تجهیزات دیگر در یک فروشگاه آنلاین- می‌تواند باعث شود بدون فکر کردن کار خرید را انجام دهیم. به همین ترتیب، بسیاری از برنامک‌های مربوط به بازی-بخصوص آن‌هایی که مشمول خردسالان می‌شوند- کاربران را تشویق می‌کنند تا پول واقعی را صرف کرده و مثلاً در بازی چند مرحله ارتقاء پیدا کنند! و اگر والدین دقت نکنند ممکن است بچه‌ها از کارت اعتباری آن‌ها برداشت کنند.
در نهایت اینکه، صرف استفاده از تلفن می‌تواند هزینه‌ای ناخواسته و غیرمنتظره در پی داشته باشد؛ در این رابطه، هزینۀ برقراری تماس‌های تلفنی، ارسال پیامک و یا جستجو در وب را در نظر بگیرید.
حواس‌پرتی
بسیاری از اماکن قانون‌هایی برای عدم استفاده از دستگاه‌های موبایل حین رانندگی وضع کرده‌اند، اما این خود می‌تواند عامل تصادفات برای موتورسواران، دوچرخه‌سواران و افراد پیاده شود. همینطور، در دست داشتن موبایل حین انجام کارهای دیگر موجب اغوای کاربر برای انجام همزمان چندین کار می‌شود و در نتیجه کارایی فرد پایین می‌آید. موبایل می‌تواند باعث مشکلات خواب هم بشود، بخصوص برای نوجوانای که فکر می‌کنند باید پیام‌های دریافتی را سریع پاسخ دهند و نگران این هستند که مبادا اتفاقات مربوط به حلقۀ دوستان خود را از دست دهند و از آن‌ها آگاه نباشند!
محتوای نامناسب
بسیاری از مسائلی که والدین در رسیدگی به تجارب آنلاین فرزندان خود در فضای اینترنت با آن مواجه هستند را می‌توان در گوشی‌های موبایل هم یافت. بیشتر برنامک‌ها جامعۀ هدف مشترکی دارند و آن خردسالان و نوجوانان است، اما چون برنامک‌های جدید اغلب سریع وارد بازار می‌شوند- و چون توسعه‌دهندگان برنامک‌ها محصولات خود را امتیازدهی می‌کنند- این می‌تواند در انتخاب شما و آنچه که با آن مواجه خواهید شد مشکل‌زا باشد.
تخطی‌های حریم شخصی
حتی اگر شما از گوشی خود برای ذخیرۀ اطلاعات شخصی استفاده نکنید خود گوشی همواره در حال جمع‌آوری داده در مورد شما و مکان شماست. بسیاری از برنامک‌های قانونی به شناسۀ گوشی شما و مکان شما دسترسی پیدا کرده و آن را در اختیار توسعه‌دهندگان برنامک‌ها و یا افراد ثالث قرار می‌دهند.
اغلب، این جمع‌آوری داده و اطلاعات به صورت شرایط خدمات ارائه می‌شوند که شما موقع دانلود با آن روبرو می‌شوید اما برخی از تخطی‌های حریم شخصی به صورت محرمانه و جاسوسی انجام می‌شوند- این شامل جاسوس‌افزارهایی است که امکان می‌دهد تا دوربین یا میکروفون گوشی شما را از راه دور، حتی وقتی گوشی خاموش است، روشن کنند.
چگونه از خود محافظت کنید
آموزش ببینید. قبل از خرید گوشی برای خود یا فرزند خود اطمینان حاصل کنید که می‌‌دانید گوشی دارای چه ویژگی‌هایی است. با گزینه‌های حریم شخصی و امنیتی گوشی آشنا شده و آن‌ها را فعال کنید؛ حتی بهتر از آن این است که موقع خرید دقت کرده و تجهیزی را خریداری کنید که بهترین ابزارهای امنیتی را ارائه دهد. قبل از دانلود یک برناک، بخش “شرایط خدمات” (Term of Services) آن را مطالعه کنید و ببینید چه اطلاعاتی را از شما را نیاز دارد و چه اطلاعاتی را جمع‌آوری خواهد کرد.
مودب باشید. با افرادی که با آن‌ها از طریق تلفن همراه صحبت می‌کنید و یا پیام می‌دهید طوری برخورد کنید که در واقعیت اتفاق می‌افتد. به یاد داشته باشید که بیشتر علائمی که برای درک فرد مقابل استفاده می‌کنیم- مثل وضعیت چهره، زبان بدن، و تن صدای او- موقع پیام دادن وجود ندارند، پس در انتخاب کلمات دقت کرده و از گفته‌های فرد مقابل برداشت سوء نکنید.
پیش‌بینی کنید. به فردی که برای او تصویری یا متنی ارسال می‌کنید فکر کنید و خود را جای او قرار دهید. قبل از اینکه چیزی برای او بفرستید به این فکر کنید که او چه واکنشی خواهد داشت.
پاک‌کن تهیه کنید. برای تقریباً هر دستگاه موبایل نرم‌افزارهایی وجود دارد که اجازه می‌دهد دستگاه را ردیابی کرده، آن را غیرفعال کرده و یا حافظۀ آن را از راه دور پاک کنید. اگر گوشی شما گم شد و یا به سرقت رفت فوراً این کار را انجام دهید. اگر یک گوشی جدید خریداری کردید، دقت کنید که حافظۀ گوشی قبلی شما قبل از فروش گوشی به دیگران کاملاً پاک شده باشد. (فروشندۀ دستگاه گوشی شما احتمال زیاد این اطلاعات را روی وبسایت خود دارد.)
نکته های طلایی
ایمن باشید. حساب‌های وب خود را طوری تنظیم کنید که فقط از ارتباطات ایمن که با نسخۀ https آن سایت مشخص می‌شود استفاده کنند.
مراقب باشید. در مورد برنامکی که قصد دانلود آن را دارید تحقیق کنید و مطمئن باشید که قابل اطمینان بوده و حاوی محتوای نامطلوب نیست. لینک‌های ارسال شده از طریق ایمیل یا پیامک‌ها را دنبال نکنید (باز نکنید).
هر آنچه را که در حال استفاده از آن نیستید خاموش کنید. بلوتوث، وای‌فای و یا شیوه‌های دیگر اتصال می‌تواند طعمۀ هکرها قرار گیرد؛ وقتی از این موارد استفاده نمی‌کنید دقت کنید که آن‌ها را خاموش کرده باشید. همچنین، بخش دستگاه‌های فعال بلوتوث را به حالت non-discoverable (یعنی عدم رویت‌پذیری) قرار دهید تا در معرض بلوتوث کاربران دیگر قرار نگیرید.
داده‌های خود را علنی نکنید. هیچگاه از وای فای های عمومی برای ارسال اطلاعات حساس، خرید آنلاین، و یا تراکنش‌های بانکی استفاده نکنید.
محدودیت قرار دهید. برای خریدهای آنلاین، از کارت‌های اعتبار پیش‌پرداخت‌شده یا با محدودیت پایین استفاده کنید تا از خرید بیش از حد جلوگیری کنید. اگر دستگاهی را با فرد دیگری به طور مشترک استفاده می‌کنید، اطمینان حاصل کنید که اطلاعات کارت اعتباری شما در حافظۀ گوشی باقی نمانده باشد. به کودکان آموزش دهید که خریدهایی که داخل بازی‌ها انجام می‌دهند پول واقعی است و باید قبل از خرید حتما از والدین کسب اجازه کند.
برای کودکان و نوجوانان طرحی تهیه کنید که روی تعداد ارسال پیام محدودیت‌های سفت و سختی اعمال کند (تا وقتی به آن حد مشخص رسیدند نتوانند پیام دیگری ارسال کنند) و یا یک طرح پیام‌رسان نامحدود فراهم کنید.
چندکارگی نکنید
هرگز موقع رانندگی، دوچرخه‌سواری یا پیاده‌روی از گوشی استفاده نکنید. وقتی در حال انجام کاری هستید گوشی خود را از حالت دسترسی خارج کنید تا تحریک به چک کردن آن نشوید. در داخل خانه مثلاً در اتاق‌های خواب یا میز شام محل‌هایی تحت عنوان مناطق بدون گوشی معیین کنید تا در آن اماکن از گوشی خود استفاده نکنید.
شروع به صحبت کنید. قبل از اینکه کودک یا نوجوان شروع به استفاده از گوشی کند، اطمینان حاصل کنید که در مورد این مسائل با آن‌ها مکالمه‌ای ترتیب دهید. به آن‌ها خاطرنشان کنید که وقتی اتفاقی افتاد به شما مراجعه کنند تا حالتی پیش نیاید که شما به ناچار عصبانی شده و گوشی را از آن‌ها بگیرید.
منبع: مدیا اسمارت
پاسخ‌ها