استفاده از رسانه ها برای یادگیری
راجع به میزان استفاده‌ی کودکان کم سن و سال از رسانه‌ها نگرانی‌هایی به‌حق وجود دارد. اما می توان استفاده از رسانه ها برای یادگیری دانش آموزان را به عنوان یک رویه اجرا کرد و زمان‌هایی را که صرف بودن پای نمایشگر‌ها می‌شود، می‌توان به یادگیری ادبیات، علوم و ریاضی اختصاص داد. کودکان کم سن‌وسال در بسیاری از شرایط و بافت‌های مختلف یادگیری را تجربه می‌کنند، در منزل، مدرسه، مغازه و پارک نزدیکِ خانه. رسانههای دیجیتالی در این میان با خاصیت درگیر‌کننده و سرگرم‌کننده‌ای که دارند، محیطی دیگر فراهم می‌کنند که می‌تواند در خدمت یادگیری باشد.
پادکست مرتبط: پادکست سواد رسانه‌ای، قسمت 17: تفکر انتقادی و سواد رسانه‌ای
کودکان در سنین پایین معمولاً روزانه دو ساعت صرف رسانههای دیجیتالی می‌کنند و این رقم بعد از محدودیت‌هایی که به خاطر ویروس کرونا اعمال شده، افزایش یافته است. معلم‌ها و والدین به جای اینکه بخواهند راجع به چنین وضعیتی شکایت و گلایه کنند، می‌توانند مطمئن شوند که از این ساعات به خوبی استفاده می‌شود. این مسیر ابتدا شامل برنامه‌های آموزشی باکیفیت است که به منظور استفاده از رسانه طراحی شده‌اند. در برخی زمینه‌های مختلف مانند خواندن و نوشتن، علوم و ریاضی برنامه‌های خوبِ زیادی وجود دارد.
تحقیق‌های بسیاری راه‌های مختلفی را نشان داده‌اند که بزرگسالان می‌توانند از طریق رسانههای دیجیتال به بهبود یادگیری کودکان کمک کنند. رسانههای مجازی منابع خوبی برای یادگیری از راه دورند، زیرا که به اشتراک‌گذاریِ ویدئوی تدریس‌ها و همچنین نرم‌افزار‌های بازیِ دو نفره می‌توانند تعاملی سرگرم‌کننده و در عین حال آموزشی فراهم کنند.
ما در اینجا برخی از روش‌های عملی و کاربردی را معرفی می‌کنیم که معلم‌ها و والدین را در زمینه‌ی استفاده از رسانههای دیجیتال تشویق می‌کند. همچنین مطالبی هم راجع به مهارت‌های اساسیِ خواندن و نوشتن برای پیش‌دبستانی‌ها، مانند لغت، بازشناسی حروف و همچنین مهارت‌های مباحثه‌ای مانند نوبت‌گیری در گفت‌وگو، خواهیم خواند.
استفاده از رسانههای دیجیتال برای شکل‌دهی تجارب یادگیری سال‌های اولیه
ابتدا برخی چیزها را آماده کنید: حجم وسیعی از رسانههای دیجیتال وجود دارد، اما همگی‌شان باکیفیت نیستند. برای استفاده از رسانه ها برای یادگیری باید بتوانید منابعی را پیدا کنید که حاوی مهارت‌ها و مطالبی مورد نظرتان هستند و همچنین یادگیری سرگرم‌کننده و جالبی را نیز فراهم می‌کنند.
به صورت جمعی از رسانه استفاده کنید: در حالی که کودکان می‌توانند از طریق تماشای فیلم‌ها با بازی‌های مختلف چیز‌های بسیاری بیاموزند، هدایت کردن توجه‌شان باعث می‌شود تاثیر این تعاملات افزایش پیدا کند. شما می‌توانید به سمت لغات و مفاهیم جدید بروید، عبارت‌ها را تغییر دهید یا اینکه از سوال‌های باز استفاده کنید تا یادگیری کودک را افزایش داده و یا اینکه بین چیزهایی که آنها از پیش آموخته‌اند، ارتباط برقرار کنید. برای نمونه، به کمک وب‌گاه «Droplets» می‌توانید معنای واژه‌های جدید را در زبان‌های مختلف پیدا کنید. این باعث می‌شود که انبارِ رو به رشدِ لغات فعالِ کودک وسیع‌تر شود و از طرفی دیگر دانش پایه‌ای‌شان که برای فعالیت‌های آینده‌شان ضروری است، توسعه پیدا کند.
مقاله مرتبط: آزمون سواد دیجیتالی در مورد فضای مجازی
موقعیت‌های مرتبط با خواندن و نوشتن را در فعالیت‌های روزمره پیدا کنید: کلمات و حروف همه جا هستند. ادبیات و نوشته‌ها تنها به کتاب‌ها محدود نیستند. شما می‌توانید در مسیرتان به پارک کلمات جدید را به کودک نشان دهید یا اینکه در هنگام مواجهه با اشیای مشابه در رسانههای دیجیتال، از کلمات متفاوت استفاده کنید. برای نمونه اگر کودک شما عاشق حیوانات است، می‌توانید از بازی‌های ماجراجویی مرتبط با این زمینه استفاده کرده و به او کمک کنید تا دفترچه‌ی خودش را با قالب حیوانات درست کرده و سپس در بازیِ مربوطه تمام حرکت‌های شخصیتِ اصلیِ داستان را ثبت کند.
والدین را تشویق کنید که آنها در مشارکت داشته باشند و مهارت‌هایشان را بشناسند: والدین معلم اولِ کودکان هستند و بهتر از هر کسی می‌دانند که کودکان‌شان چه چیزهایی می‌دانند و در چه زمینه‌هایی مشکل دارند. برخی از فعالیت‌ها و تکالیف را به منزل بفرستید تا والدین انجام دهند. برای نمونه می‌توانید برنامه‌ای مانند «Map Adventure» را پیشنهاد دهید در آن دو شرکت‌کننده می‌توانند از نقشه‌ها کمک بگیرند و به سراغ دیدن مکان‌های مختلف بروند. در این حالت والدین می‌توانند در فعالیت‌های آنلاین کودکان‌شان نقشی داشته باشند و خودشان را در بازی‌های موبایلی الگوی فرزندشان قرار دهند. اگر در حال صحبت کردن راجع به آب‌و‌هوا و مشاهده‌ی وضعیت ابر‌ها و خورشید با کودکان هستید، بچه‌ها و پدر و مادر‌ها را ترغیب کنید تا ژورنال «Shadows» را کنار دستشان داشته باشند و چیزهایی را که می‌بینند، یادداشت کنند. پیشنهاد دیگری که می‌توان داد نرم‌افزارِ «Plants Journal» که در آن کودکان باید از دوربین گوشی یا تبلت‌شان استفاهد کنند تا مراحل رشد گیاهان را ثبت کنند.
شما همچنین می‌توانید از پدر و مادر‌ها درخواست کنید که رسانههای دیجیتالی را که فرزندان‌شان از آن لذت می‌برند معرفی کرده و آنها را به کلاس‌های درس دعوت کنید تا نشان دهند که چگونه با کودکان‌شان در آن رسانه‌ها فعالیت می‌کنند.
والدین را ترغیب کنید تا از زبان مادری‌شان استفاده کنند. بسیاری از مراحل اولیه‌ی زبان و مهارت‌های خواندن و نوشتن میان زبان‌ها مشترک است. افزون بر این، ارتباط‌گیری با دانش‌های پیشینِ کودکان باعث می‌شود مفاهیم و کلمه‌های جدید بیشتر در حافظه بمانند. ترانه‌ها روشی بسیار خوب برای کمک کردن به کودکان در جهت یاد گرفتن لغات هستند. از خانواده‌ها راجع به اسم آهنگ‌های مورد علاقه‌شان در زبان مادری‌شان سوال کنید و در منابع آنلاین جست‌وجو کنید.
سوال‌های باز بپرسید و مطمئن شوید که کودکان نوبت خود را استفاده می‌کنند: کودکان فرایند نوبت‌گیری و مهارت‌های ارتباطی را از طریق سرمشق‌گیری فرا می‌گیرند. معلم‌ها و والدین می‌توانند از تماشای فیلم‌های مشترک یا بازی‌ها استفاده کنند تا در این مواقع نوبت‌گیری‌های سنتی را با کودک تمرین کنند. بعد از دیدن یک صحنه‌ی جالب، راجع به آن سوال کنید و منتظر پاسخ باشید. سپس در قسمت‌های جالبِ بعدی در فیلم یا بازی، کودک را تشویق کنید که از شما سوال کند و منتظر پاسخ بماند. همیشه بعد از اینکه فعالیت را متوقف کردید، زمان کافی را به کودکان بدهید تا بتوانند به اندازه‌ی مورد نیاز به پاسخ‌های‌شان فکر کنند. شما حتی می‌توانید با اندازه گرفتن زمان توقف‌ها این فرایند را به بازی تبدیل کنید تا ببینید که کدام یک می‌توانند شریکِ گفت‌وگو‌یِ بهتری به نسبت طرفِ مقابل باشند.
به سراغِ علائق کودک بروید: کودکان زمانی که رسانه را با علائق و گرایش‌های آنها همراه می‌کنید، بهتر یاد می‌گیرند. به منظور استفاده از رسانه ها برای یادگیری از آنها بخواهید که به دنبال رسانههای دیجیتالی بروند که به موضوعات مورد علاقه‌ی آنها اختصاص دارند و بدین وسیله مهارت‌های اطلاعاتی‌شان را افزایش دهید. اگر فرزندتان بگوید که می‌خواهد مطالبی راجع به مارمولک‌ها بخواند، می‌توانید در پلتفرم‌هایی مانند گوگل یا یوتیوب و یا همچنین فهرست‌های آنلاین کتابخانه‌ی محله‌تان، عکس‌ها، تصاویر، فیلم‌ها و داستان‌های مختلفی راجع به این حیوان پیدا کنید.
والدین و آموزشگران اغلب در مورد میزان استفاده‌ی کودکان از رسانه‌ها و فضای مجازی نگرانند. مانند تمامی رژیم‌ها، در این مورد نیز میانه‌روی و انتخاب بهترین مواد تشکیل‌دهنده نقطه‌ی مهم ماجراست. نکاتی که ما در اینجا معرفی کردیم به آموزشگران و پدر و مادر‌ها کمک می‌کند که مطمئن شوند زمانی که کودکان در پای نمایشگر‌ها می‌گذرانند، مولد و موثر بوده و یادگیری‌شان را به حداکثر می‌رساند.
منبع: EduTopia
پاسخ‌ها