تدریس سواد رسانه ای در کلاس؛ چند راهکار
در این مقاله نکاتی برای گنجاندن و تدریس سواد رسانه ای در کلاس درس می آموزید. هرچند تدریس سواد رسانه ای اکنون بسیار مهم است اما در کلاس درس توجه چندانی به آن نمیشود و تقریبا کنار گذاشته میشود. این امر نتیجهی عوامل مختلفی چون دسترسی محدود به تجهیزات و فقدان اعتماد به نفس معلمان است.
مقاله مرتبط: سنجش سواد رسانه ای دانش آموزان
توصیههایی برای تبدیل کردن آموزش رسانه به یک بخش معنادار و یکپارچه از کلاس درس:
بهرهمندی از لحظات آموزشپذیری
وقتی دانشآموزان وقت خالی دارند و بیکارند از فرصت استفاده کرده و به صحبتهایی که ردوبدل میکنند گوش دهید. به احتمال زیاد صحبت آنها مربوط میشود به چیزهایی که میبینند، بازی میکنند یا گوش میدهند! اخبار جدید، فیلمهای معروف، و اوضاع و احوال بد سلبریتیها همگی فرصتهای عالی برای تحلیل رسانه است.
این فرصت را به دانشآموزان بدهید که خودشان رسانه خلق کنند، نه اینکه فقط آن را تحلیل کنند
هرچند بحث در مورد آموزش رسانه فراتر از خلق رسانه است، این موضوع، بخش کلیدی از آن است: هیچ جایگزینی برای تجربیات واقعی برای کمک به بچهها وجود ندارد که آنها بفهمند چیزهایی مثل ویرایش و موزیک میتواند روی شیوهای که یک فیلم یا سریال روی ما تاثیر احساسی میگذارد موثر واقع شوند. تلفندوربینها، فیلمنامههای مصور و کلاژهای مجله همه و همه گزینههای ارزان و قابل دسترس برای استفاده از محصولات رسانه داخل کلاس هستند.
با مفاهیم کلیدی شروع کرده و به پایان برسانید
آموزش رسانه و دنیای رسانه موقعی که تحلیل میشوند ممکن است خستهکننده بنظر برسند. با بازگشت به مفاهیم کلیدی سواد رسانهای همیشه میتوانید مانع از حواسپرتی موقع تحلیل محصولات رسانه یا فرهنگی شوند.
بدانید که بچهها و بزرگسالان از رسانه لذت میبرند
این موضوع مهم است که روش منفی برای برخورد با آموزش رسانه اتخاذ نشود. به بچهها یاد دهید که نقادی لزوما همان انتقاد نیست و اینکه ما میتوانیم مسائل مشکلآفرین در رسانه که عاشق آنها هستیم شناسایی کرده و در مورد آنها بحث کنیم بدون اینکه لذت ما نسبت به آنها از بین برود. فراموش نکنید که به مثالهای مثبت موقع بحث درمورد چیزهایی مثل جنسیت، کلیشهها و موارد دیگر هم نگاهشی بیندازید.
در مورد رسانه آموزش دهید نه اینکه فقط با رسانه آموزش دهید
استفاده از رسانه در کلاس به خودی خود کافی نیست بلکه دانشآموزان باید درمورد رسانه چیزهایی یاد بگیرند. هر وقت از رسانه در کلاس استفاده میکنید به دنبال فرصتی برای آموزش رسانه هم باشید: مثلاً اگر نسخۀ فیلمی از یک نمایشنامه یا کتاب را نشان میدهید از دانشآموزان بخواهید تفاوتهای میان این دو را با استفاده از مفاهیم کلیدی تجزیه و تحلیل کنند. ملاحظات تجاری یک فیلم چگونه از ملاحظات یک کتاب یا نمایشنامه متفاوت است؟ چه تفاوتهای فنی باعث تغییر شیوۀ داستانگویی میشوند؟ انتظارات مخاطبان فیلم چه فرقی با انتظارات آنها از یک نمایشنامه یا کتاب دارند؟ ارزشها و مفروضات فیلمسازها نسبت به نویسندگان اصلی چه تفاوتها و شباهتهایی دارند؟ همهی این تفاوتها چگونه روی معنایی که القا میکنند تاثیرگذارند؟
آموزش رسانه را به پرسیدن سوال سوق دهید نه یادگیری پاسخها
هرچند ممکن است نسبت به یک موضوع یا محصول رسانهای احساس هیجان زده باشید، از دانشآموزان خود بخواهید خودشان نتیجهگیری شخصی داشته باشند. این بخصوص وقتی مهم است که با مسائلی چون داستانگویی یا تصویر بدن سروکار دارید، جایی که دانشآموزان (و نه شما!) احتمالا از قبل نظرات شخصی دارند: شما باید حفظ یک ذهن باز و استفاده از تحلیل انتقادی را مدل کنید، نه احساسات خود را، تا به این ترتیب به یک نتیجهگیری برسید.
با این مفهوم که «اهمیتی ندارد» مبارزه کنید
دانشآموزان اغلب تلاش میکنند با گفتن «اون فقط یک سریال تلویزیونی، یا یک بازی، یا موزیک ویدئو است» از صحبت در مورد آثار محصولات نهایی بپرهیزند. به دانشآموزان یادآوری کنید که رسانه میتواند دارای معنا باشد حتی اگر خالقان آن رسانه چنین هدفی نداشته باشند و اینکه ما به رسانه به اندازۀ هرچیزی دیگری برای شناخت جهان و حوادث روزمرۀ آن متکی هستیم. برای مثال، پژوهشها نشان داده است که مصرف رسانه میتواند روی نگاه ما نسبت به دیگران و به خودمان تاثیرگذار باشد هرچند ما آن را نفهمیم- شرایطی موسوم به سوگیری ضمنی یا ناخودآگاهانه- و مشخص شده است که حضور یا غیاب گروههای مختلف در رسانه روی نظر مردم نسبت به آن گروهها موثر بوده است.
ارزیابی کار سواد رسانهای
«آیا این تست خواهد شد؟» با ارزیابی رسمی کار سواد رسانهای توسط دانشآموزان، شما به آنها القا میکنید که این کار ارزشمند و حائز اهمیت است. اطمینان حاصل کنید که ارزیابیهای شما به اندازهی دیگر تکالیف کلاس ارزشمند است و اینکه دانشآموزان در کار خود انسجام دارند: وقتی اینها محقق نشوند به مفاهیم کلیدی بازگردید تا میزان دانش، درک، دیدگاه و مهارت دانشآموزان خود را بسنجید.
به دانشآموزان اجازه دهید تا رسانههای خود را رونمایی کنند
برای اینکه دانشآموزان بیشتر درگیر شوند به دنبال فرصتهایی برای آنها باشید که در آن با انتخاب محصول رسانهای به اختیار خود بتوانند کار سواد رسانهای انجام دهند. میتوانید با معضلات مربوط به محتوا اینگونه برخورد کنید که انتظارات خود را آشکارا بگویید و بخشی از طرح ارزیابی را تبیین کنید (کاربرد مسئولانه و اخلاقی از رسانه بخش مهمی از سواد رسانهای است) و از دانشآموزان بخواهید که فقط گلچینی از محصولات رسانه را در بخش گروهی یا کلاسی ارائه کنند.
با روندها و تکنولوژی های رسانه بهروز بمانید
برای تدریس سواد رسانه ای نیازی نیست کارشناس و خبرۀ این کار باشید، بلکه این کار باعث میشود در جریان باشید که بچهها چه چیزهایی تماشا میکنند، بازی میکنند، میخوانند، میپوشند و گوش میدهند، علاوه بر دانستن اینکه به صورت برخط چه میکنند. این شانس بزرگی برای بچهها است تا کارشناس این امر شوند و به شما در مورد چیزهای جدید آموزش دهند!
منبع: مدیا اسمارت
پاسخها