طرح درس تحلیل اخبار تلویزیون توسط دانش آموزان
طرح درس تحلیل اخبار تلویزیون به دانش آموزان کمک می کند تا آگاهی نقادانه ای را نسبت به اینکه چگونه اخبار تلویزیون شکل گرفته اند، چگونه دستکاری می شوند و همچنین چگونه ممکن است مخاطبان را تحت تاثیر قرار دهند، به دست بیاورند.
برای دانش آموزان کلاس 11 و 12
مروری بر طرح درس
در طرح درس تحلیل اخبار تلویزیون دانش آموزان یک ارزیابی را درباره‌ی منابع رسانه ای اخبار انجام می دهند. در مورد اینکه چطور یک خبر تلویزیونی ساخته می شود بحث می کنند و در مورد آن خواهند فهمید؛ همچنین درباره‌ی استفاده از سرگرمی در اخبار تلویزیونی بحث می کنند و یاد می گیرند.
درباره‌ی ارزش‌های خبری و ایدئولوژی هایی که پشت اخبار وجود دارد گفت‌وگو می کنند و در مورد آن‌ها آگاه می شوند. یک خبرنامه‌ی کامل درباره‌ی مدرسه به صورت گروهی آماده می کنند. پروسه هایی که در آن‌ها برای تولید درگیر می شوند و چگونگی ارتباط مفاهیم کلیدی مربوط به این پروسه در این طرح درس را درک می کنند.
نتایج مورد انتظار
- دانش آموزان مهارت های تفکر انتقادی را با شناسایی سوگیری ها در نتیجه تحلیل پیام های آشکار و تلویحی در اخبار تلویزیونی، تمرین می کنند.
- ارتباط میان اخبار تلویزیونی و مخاطبان شان را تحلیل می کنند.
- ویژگی های اخبار تلویزیونی را شناسایی می کنند.
- تحلیل‌هایی را در مورد این که چگونه زبان و تصاویر استفاده شده در اخبار تلویزیونی تفسیر پیام ها را تحت تاثیر قرار می دهند، بیان می کنند.
- پاسخ خود و دیگران به اخبار تلویزیون را مقایسه می کنند.
ابزارهای آموزشی
اخبار ضبط شده تلویزیونی
اجرای طرح درس
اخبار تلویزیونی چگونه ساخته می شوند؟
ویژگی آدم‌ها در اخبار تلویزیونی
چند خبر یا گزارش تلویزیونی را (بدون صدا یا با صدا) برای دانش آموزان پخش کنید.
- آیا دانش آموزان می توانند برخی ویژگی های مشترک را در آن‌ها بیابند؟
- در این مورد بحث کنید که چه پیام هایی را گزارشگران این اخبار از طریق ظاهر و صدای شان انتقال می دهند؟
- تفاوت خبر تلویزیونی با خبر رادیویی یا چاپی در چیست؟
ویژگی های دستگاه های مورد استفاده در برنامه خبری
بعد از تماشای بخشی از اخبار گزینش شده، درباره‌ی دستگاه استفاده شده بحث و گفت‌وگو کنید.
- چه شکلی بودند؟
- چه عناصری داشتند؟
- چرا استفاده شده بودند؟
درباره‌ی جایگزین های محتمل بحث کنید—اخبار درست شده که در آن گزارشگر روی یک صندلی ساده یا یک لژ سلطنتی، یا در یک کلیسا، یک محوطه پارکینگ— ایستاده است و معانی که می توانند هر کدام از آن‌ها داشته باشند.
اخبار متفاوت را با هم مقایسه کنید. استفاده از رنگ، نورپردازی، صدای پس زمینه، زاویه دوربین، منظره فیلمبرداری و تله پرامپتر(وسیله ای که جلوی گوینده خبر قرار دارد و او اخبار را از روی آن می خواند. وسیله ای که ما نمی بینیم و روبروی گوینده قرار دارد) را بررسی کنید. دانش آموزان ممکن است بخواهند خواندن یادداشت ها را با استفاده از تله پرومپتر بدون اینکه تماس چشمی خود را با مخاطبان قطع کنند، تجربه کنند.
(در این مرحله، بهتر است فیلم “خبرگزاري” يا Broadcast News به صورت کامل یا بخش هایی از آن را برای دانش آموزان پخش کنید، سپس درباره‌ی مفاهیم آن که مرتبط با این طرح درس تا این مرحله هستند، گفت‌وگو کنید.
استفاده از عناصر تصویری در خبر
- یک شبکه خبری را نگاه کنید و هر داستان خبری را بر اساس مولفه های زیر تقسیم بندی کنید: نوع عناصر تصویری استفاده شده، مدت زمان، موقعیت جغرافیایی (محلی، ملی، بین المللی). سپس پرسش های زیر را پاسخ دهید:
- آیا موقعیت های جغرافیایی با داستان تناسب دارند؟
- چه موقعیت های جغرافیایی دیگری می توانستند در این اخبار استفاده شوند؟
- یک بخش را بدون تصویر و فقط با صدا پخش کنید.
- چه نوع زبانی استفاده شده است؟(رسمی، غیر رسمی، نوع زبان، محلی، بین المللی و…)
- به چه شکل و چرا آن نوع زبان استفاده شده است؟
- نقش تصویر در این خبر چیست و چه تاثیری در داستان دارد؟
خبر تلویزیونی و پرسشی عمیق تر
- به بلندی هر خبر در شبکه خبری توجه کنید. یک داستان انتخاب کنید و پوشش آن را با پوشش همان خبر در یک روزنامه مقایسه کنید. چه تفاوت هایی وجود دارد؟ چرا؟
- به دانش آموزان بین 15 تا 20 خبر بدهید که در آن‌ها از تصویر در کنار متن استفاده شده است. از آن‌ها بخواهید تا یک طرح کلی از یک خبر، ترتیب آن، اندازه داستان و عناصر تصویری مورد استفاده را به همراه منطق و معیارهای انتخابشان ترسیم کنند.
- درباره‌ی ابعاد سرگرم کننده در اخبار انتخاب شده بحث کنید. چرا ابعاد سرگرم کننده به آن‌ها اضافه شده است؟ از دانش آموزان بخواهید به یک خبر خاص نگاهی بیاندازند، سپس در مورد این سوالات بحث کنند:
- آیا این ابعاد سرگرمی خبر را جذاب تر کرده است یا از جذابیت آن کاسته است؟
- آن‌ها چطور سعی کرده اند آن خبر را سرگرم کننده کنند و چرا؟
جدال، خشونت و هیجان در اخبار تلویزیونی
از دانش آموزان بخواهید به پرسش های زیر فکرکنند؟
- بر اساس اخباری که تاکنون دیده اند، رایج ترین نوع داستان های ارائه شده چیستند؟
- در داستان های خبری از جدال و برخورد چگونه استفاده می شود؟
- آیا هیجان و خشونت است که اخبار را می سازد؟
- چرا اخبار منفی بیشتر از هر نوع خبری پخش می شوند؟
- آیا شما از خشونت و هیجان در اخبار لذت می برید؟
- هیجان و خشونت اخبار چه تاثیراتی بر شما دارد؟
- آیا استفاده از این نوع محتوای خشونت آمیز و هیجان انگیز برای جذب مخاطب اخلاقی است؟
- استفاده از کلمات را در اخبار بررسی کنید. نوع استفاده از کلمات چگونه بر هیجانی شدن خبر تاثیر می گذارد؟ سعی کنید داستان خبری بنویسید که در آن ابعاد هیجان انگیز ماجرا اغراق شده است.
- از دانش آموزان بپرسید یک داستان خبری خوب بنویسند، سپس سطح جذابیت آن را به بحث بگذارید.
- بر اساس داستان ها در روزنامه ی همان روز و آنچه که دانش آموزان تاکنون یاد گرفته اند، 5 داستان خبری را که بیشتر از همه احتمال می دهید در خبر ساعت 21 پخش شود انتخاب کنید و بگویید که از چه نظر به آن اخبار پرداخته می شود؟ چه ابعادی از آن خبر برجسته می شود و از چه دیدگاهی؟
اخبار تلویزیونی یک تصویر گزینش شده و تحریف شده از جهان ارائه می دهند
از دانش آموزان بخواهید در مورد این موضوعات بحث کنند:
- خبر چیست؟
- خبر تلویزیونی چیست؟
- چه کسی تصمیم می گیرد که کدام داستان ها، آدم‌ها و وقایعی خبری شوند؟
- چه کسی صاحب ایستگاه‌های خبری یا شبکه های خبری است؟
- آیا اخبار تلویزیون می توانند به ما دنیای واقعی را نشان دهند؟
- آیا خبر تلویزیونی می تواند بی‌طرفانه باشد؟
فعالیت
تولید خبر تلویزیونی
از دانش آموزان بخواهید اخبار مدرسه ی خود را طرح ریزی کنند، آن را بنویسند و تولید کنند. در پایان تولید، از آن‌ها بخواهید تا بر پروسه‌ی تولید و چگونگی به کار بردن مفاهیمی که در این طرح درس یاد گرفته اند، صحبت کنند.
ارزیابی
- خبر تولیدی آن‌ها
- گزارش های گروهی
- تولید گروهی
منبع: مدیا اسمارت
پاسخ‌ها