مراحل رشد اخلاقی کودکان

دانستن مراحل رشد اخلاقی کودکان به ما در فهم کودکان و آموزش اخلاق به آنها کمک می کند. در این مقاله ی کوتاه این مراحل به صورت مختصر شرح داده شده اند.

مقاله مرتبط: چت جنسی کودکان؛ آگاهی دادن به آنها

مرحله ی اول رشد اخلاقی کودکان

پایه ای ترین عنصر اخلاقیات، همدلی است که در واقع توانایی تصور و فهم این است که دیگران چه احساساتی دارند. ما معمولا همدلی را از زمان خردسالی یاد می گیریم اما اینکه یاد گرفتن آن را و تمرین کردن آن ادامه دهیم کاملا بستگی به این دارد که چگونه آموزش ببینیم.

مرحله دوم رشد اخلاقی کودکان

همزمان که رشد می کنیم  مراحل رشدی متفاوتی از رشد اخلاقی را می گذرانیم و در هر مرحله تفکر اخلاقی ما بر اساس اصول متفاوتی است. دومین مرحله از یادگیری اخلاقیات مرحله ی آگاه شدن از قواعدی است که به خاطرشان ما تنبیه می شویم یا به ما پاداش داده می شود: کودکان خردسال بیشتر از طریق ترس از تنبیه شدن به خاطر رفتار بد، انگیزه پیدا می کنند که آن رفتار را انجام ندهند اما هر چقدر بزرگتر می شوند پاداش رفتار خوب برای شان مهمتر می شود و انگیزه ای برای رفتار خوب آنها می شود.

مرحله سوم رشد اخلاقی کودکان

زمانی که کودکان وارد ده سالگی می شوند و در طول سنین ده تا دوازده ساله، پاداش و تنبیه اهمیت کمتری نسبت به دانش کلی از هنجار اجتماعی پیدا می کند- یعنی یک میل برای هماهنگی با آن و تطبیق پیدا کردن با هنجار اجتماعی و دوست داشته شدن. ما این را در سلیقه ی نوجوانان یا در انتخاب لباس یا موسیقی می توانیم ببینیم. همچنین این امر بر اینکه آنان چگونه رفتار کنند نیز تاثیر زیادی دارد.

مرحله چهارم رشد اخلاقی کودکان

در نهایت، در پایان نوجوانی اغلب آدم ها اخلاق شخصی که از قوانین و ارزشهای جامعه ی آنها مستقل است، توسعه می دهند و می سازند: آنها ممکن است ایده های شان را درباره ی اینکه چه چیزی درست و چه چیزی اشتباه است با دیگران به اشتراک بگذارند. با این حال امکان دارد باورها و رفتارهایی بر اساس اصول خودشان برای تشخیص درست از نادرست داشته باشند حتی اگر جامعه باور داشته باشد که آنها نادرست هستند. یک مثال برای این مورد تمام فعالانی هستند که در طول تاریخ در مقابل ارزشهای جامعه ایستاده اند و اصول اخلاقی جدیدی را بنا نهاده اند.

باید توجه کنیم که مراحل بعدی جایگزین قبلی ها نمی شوند: آنها یک راه دیگر فکر کردن درباره ی درست و غلط را به دانش قبلی شان اضافه می کنند اما حتی ما به عنوان بزرگسال نیز اغلب با میل به هماهنگی با هنجارهای اجتماعی عمل می کنیم تا پاداش بگیریم و یا تنبیه نشویم.

زمانی که ما درباره ی اخلاق با کودکان صحبت می کنیم باید توجه کنیم که آنان در چه مرحله ای از رشد اخلاقی هستند. کودکان زیر نه سال پاسخ بهتری به تنبیه شفاف و یا یک توضیح روشن درباره ی قوانین و قواعد می دهند در حالی که نوجوانان بیشتر احتمال دارد که توسط خرد خودشان از ارزشها و هنجارهای اجتماعی کامیونیتی (مانند مدرسه یا خانواده شان) یا به واسطه ی میل شان به یک اصل اخلاقی کلی، تحت تاثیر قرار گیرند. به همین دلیل است که در عین حال که می بایست در همه ی سنین قواعد و رویه های روشنی را مشخص کرد ما برای کودکان بزرگتر باید توجه بیشتری به پیام های تلویحی که ممکن است درباره ی ارزشهای فرهنگی یا اخلاقی به آنها بدهیم، داشته باشیم.

ما چگونه تصمیمات اخلاقی می گیریم؟

تحقیقات نشان داده است زمانی که ما با دلایل اخلاقی تصمیمی می خواهیم بگیریم یک پروسه چهار قدمی را دنبال می کنیم. هر کدام از این قدم ها اساسا فرصتی است تا راحت ترین راه را پیدا کنیم. برای مثال، نخستین قدم این است که شرایط را به عنوان یک شرایط اخلاقی شناسایی کنیم: اگر ما چیزی را به عنوان یک پرسش اخلاقی ببینیم احتمال بیشتری دارد که درباره ی عملی که می خواهیم انجام دهیم با دقت بیشتری فکر کنیم.

قدم دوم این است که مسئله را از نظر احساسی به واسطه ی همدلی کردن در آن موقعیت فهم کنیم. قدم سوم این است که بخواهیم انگیزه شخصی را به منظور تصمیم اخلاقی که ممکن است به مزاقمان هم خوش نیاید، کنار بگذاریم. و در نهایت برای گرفتن یک تصمیم اخلاقی اگر که اخلاقیات شخصی ما با کدها یا نگرش های اجتماعی تعارض داشته باشد ممکن است نیاز باشد که بتوانیم در مقابل جمع بایستیم.

منبع: مدیا اسمارت